ΔΡΑΣΗ 3: Πλαίσιο REACH σε παραμέτρους ΥΑΠΕ: MSDS και τοπικές μετρήσεις

Βασικά σημεία της δράσης:

• Δημιουργία λίστας Επιλεγμένων Επικίνδυνων ουσιών και μειγμάτων (Selected Dangerous Substances, SelDS) περιλαμβάνοντας όλα τα κοινά καύσιμα (υγρά και αέρια) και λιπαντικά που παράγονται, μεταφέρονται, διαχειρίζονται και καταναλώνονται ευρέως στην Ελλάδα και άλλες χώρες της Ε.Ε. Η λίστα θα περιλαμβάνει επίσης κοινές επικίνδυνες ουσίες και μείγματα που διαχειρίζονται τα διυλιστήρια, η πετροχημική βιομηχανία και οι εταιρείες ανεφοδιασμού και διανομής προϊόντων σε μεγάλες ποσότητες.
• Δημιουργία Γενικευμένων MSDS (Generalized MSDS, GenMSDS) με βάση τις κλάσεις κινδύνου UNRTDG σε συμφωνία με τους κανονισμούς REACH, CLP και άλλων σχετικών ευρωπαϊκών κανονισμών ΥΑΠΕ (τα GenMSDS θα αφορούν 6 κλάσεις από τις 9).
• Ομαδοποίηση των SelDS βάσει κοινών ή όμοιων HSE παραμέτρων / μέτρων (υιοθέτηση δεικτών για την ομαδοποίηση).
• Για τη δημιουργία των GenMSDS, θα χρησιμοποιηθούν τα REACH formatted MSDSs.
• Εξέταση κύριων κατηγοριών επιπτώσεων (impact categories) για κάθε Επιλεγμένη Ουσία. Χρήση των αποτελεσμάτων του Προγράμματος Life “ECOREG” και των προτεινόμενων κατηγοριών επιπτώσεων για αναγνώριση σημαντικότερων κατηγοριών επιπτώσεων κάθε σταδίου μεταφοράς και επιλεγμένης ουσίας.
• Επιλογή κατάλληλων παρεμβάσεων (interventions) για επιλεγμένες κατηγορίες επιπτώσεων όπως προτείνονται στο “ECOREG”, για τη διεξαγωγή κατάλληλων μετρήσεων στα διάφορα στάδια μεταφοράς.
• Χρήση αποτελεσμάτων Εθνικού Προγράμματος «Διαχείριση Επικινδυνότητας σε χώρους προσωρινής αποθήκευσης επικίνδυνων ουσιών σε λιμάνια, αεροδρόμια και Σιδ/κούς σταθμούς».
• Ανασκόπηση τραπεζών πληροφοριών και βιβλιοθηκών MSDS (έρευνα στο διαδίκτυο, σε βάσεις δεδομένων, βιβλιοθήκες, περιοδικά, papers, κλπ).
• Δημιουργία in-house databank MSDSs για όλες τις Επιλεγμένες Ουσίες (βάσει IUCLID).
• Ανάπτυξη μηχανής αναζήτησης search engine με αναβαθμισμένες και προσωποποιημένες δυνατότητες αναζήτησης, δυνατότητα σύνδεσης με τράπεζες πληροφοριών και μηχανές ανάκτησης πληροφοριών

Το παρόν έργο επικεντρώνεται στις παρακάτω UNRTDG κλάσεις και υποκλάσεις ουσιών:

Το ΠΚ έχει την γενική ευθύνη της παρούσας δράσης με συνεργαζόμενα μέλη την ΜΟΗ και την AVINOIL.

Βασικά σημεία της δράσης:

• Διενέργεια αναλυτικών δειγματοληψιών και μετρήσεων με σκοπό τον προσδιορισμό τυχόν συγκεντρώσεων Επικίνδυνων Χημικών στο έδαφος και το νερό όπως και εκπομπών στον αέρα σε σημεία φορτοεκφόρτωσης και μεταφοράς ουσιών και περιοχές υψηλής συχνότητας στην Ελλάδα (# δειγμάτων βάσει πίνακα στην πρόταση).
• Επιλογή διαφορετικών περιοχών για τη λήψη δειγμάτων κατά τη διακίνηση και μεταφορά των χημικών λαμβάνοντας υπόψη περιοχές όπου οι κίνδυνοι ΥΑΠΕ θα μπορούσαν να προκαλέσουν επιπτώσεις σε αποδέκτες του περιβάλλοντος. Η ανάλυση των δειγμάτων θα διεξαχθεί με βάση εθνικά και ευρωπαϊκά πρότυπα που εφαρμόζονται σε Τεχνικές Εκτίμησης Εκπομπών στον αέρα, το νερό και έδαφος όπως προσδιορίστηκαν στη Δράση 2.5.
• Δημιουργία σχεδίου προκαθορισμένων μετρήσεων.
• Εργαστηριακές αναλύσεις σημαντικών παραμέτρων ΥΑΠΕ (REACH CSR) Επιλεγμένων Επικίνδυνων Χημικών όπως θα υποδειχθούν από τους εταίρους του προγράμματος (διαρροές στο νερό, το έδαφος και εκπομπές στην ατμόσφαιρα). Οι παράμετροι ΥΑΠΕ θα εξετάσουν κρίσιμες εκπομπές και διαρροές στον αέρα, το έδαφος και το νερό σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής των πετροχημικών προϊόντων. Τα αναλυτικά αποτελέσματα των δειγμάτων που θα συλλεχθούν θα χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία του Chemical Safety Report (CSR REACH) και σαν ένα δομικό εργαλείο για MSDS.
• Χρήση εργαστηρίων και υφιστάμενου κινητού εργαστηρίου.
• Δημιουργία κινητού εργαστηρίου. Μελέτη για προδιαγραφές.
• Αγορά εξοπλισμού για εργαστήρια και κινητά εργαστήρια από τους εταίρους. Εξέταση για το αν κάποιες απαιτητικές (σε εξοπλισμό και προσωπικό) αναλύσεις θα γίνουν με αγορασμένα όργανα ή εξωτερικές υπεργολαβίες.
• Εμπειρογνώμονες από το ΠΚ, ΜOH και AVINOIL θα πραγματοποιήσουν επιτόπιες επισκέψεις σε θέσεις-κλειδιά (Αθήνα και Κόρινθο) για τη διεξαγωγή μετρήσεων και τη συλλογή δειγμάτων.
• Τα δείγματα θα αναλυθούν από αναγνωρισμένο εργαστήριο για συγκεκριμένες παραμέτρους των κατηγοριών επιπτώσεων. Ανάλογα με τα αποτελέσματα των αναλύσεων μπορεί να χρειαστούν επιπλέον δείγματα.

Σημεία Δειγματοληψίας
Τα σημεία δειγματοληψίας θα περιλαμβάνουν: Σταθμούς φόρτωσης / εκφόρτωσης, σημεία μεταφοράς και διαχείρισης και μεγάλους σταθμούς διανομής και πρατήρια καυσίμων. Οι επιλεγμένες θέσεις θα καλύπτουν κύριες αρτηρίες μεταφοράς και τα πολυσύχναστα σημεία καυσίμων στην Ελλάδα. Οι εταίροι ΜΟΗ και AVINOIL θα προσφέρουν ιδιόκτητα σημεία σε γεωγραφικά κατανεμημένα θέσεις που θα καλύπτουν το σύνολο του δικτύου τους στην Ελλάδα.

Η ΜΟΗ έχει την γενική ευθύνη της παρούσας δράσης με συνεργαζόμενα μέλη το ΠΚ την AVINOIL. Επίσης, σ’ αυτή τη δράση θα χρησιμοποιηθεί εξωτερικός εργολάβος προκειμένου να διευκολύνει η λήψη και η ανάλυση των μετρήσεων.

Βασικό σημεία της δράσης είναι η αξιολόγηση των αναλύσεων και σύγκριση με τα θεσμοθετημένα όρια.

Μετά την καταγραφή και ανάλυση των δειγμάτων πραγματοποιείται σύγκριση των αποτελεσμάτων με τα θεσμοθετημένα όρια. Οι αναλύσεις πραγματοποιούνται από πιστοποιημένα εργαστήρια εξασφαλίζοντας την διασφάλιση της ποιότητας των αποτελεσμάτων.

Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρέχει τις απαραίτητες ποσοτικές και ποιοτικές εκτιμήσεις οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν ως βάση για την ΑΚΖ (Δράση 4) καθώς και για την αξιολόγηση των συνολικών αποτελεσμάτων (ΑΚΖ, GenMSDS, πρακτικές λειτουργίας κλπ. – βλ. Δράση 5)

Η ανάλυση θα περιλαμβάνει στατιστική και βιβλιογραφική αναφορά που θα βασίζεται σε:

1. Διεθνή πρότυπα, εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία και θεσμοθετημένα όρια έκθεσης
2. Επίσημες κατευθυντήριες γραμμές και οδηγίες (π.χ. ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης – οδηγία IPPC)
3. Μεθοδολογίες και κανονισμοί της Ε.Ε. (π.χ. REACH, CLP, NIOSH)
4. Δείκτες που χρησιμοποιούνται από αναγνωρισμένους οργανισμούς και εργαστήρια (π.χ. CONCAWE, CEFIC, TNO).
5. Μελέτες για χημικές ουσίες (Substance Information Exchange Fora – SIEF procedures)
6. Τεχνικές που έχουν εφαρμοστεί σε προηγούμενα προγράμματα LIFE

Η ΜΟΗ έχει την γενική ευθύνη της παρούσας δράσης με συνεργαζόμενα μέλη το ΠΚ την AVINOIL.